Griekse schuldeisers kunnen het niet eens worden

Griekenland zal naar verwachting weer e e n van de hoofdonderwerpen zijn tijdens de jaarlijkse najaarsbijeenkomst van het IMF in Tokio, omdat het geld van de regering in Athene snel opraakt en de regeringen van de eurozone de politieke gevolgen vrezen van een afschrijving van maar liefst EUR50 miljard aan Griekse schulden die zij in bezit hebben.

"Er is nog steeds geen consensus onder de schuldeisers", zegt e e n persoon. "Hoewel het steeds duidelijker wordt dat de Griekse schuld ver van koers is, wil niemand een afschrijving accepteren."

Afgevaardigden van de zogenoemde trojka van schuldeisers - de Europese Unie (EU), het IMF en de Europese Centrale Bank (ECB) - zijn momenteel in Athene om te onderhandelen over een nieuwe serie bezuinigingen in ruil voor EUR31 miljard aan financiele steun zodat het land het hoofd boven water kan houden. Voordat het geld uitbetaald wordt, moet het IMF er echter van overtuigd worden dat de schuld houdbaar is op de middellange termijn.

Griekenland moet de staatsschuld in 2020 teruggebracht hebben tot 120% van het bruto binnenlands product (bbp), maar de begrotingstoezichthouder van het IMF gaf dinsdag aan dat de staatsschuld dit jaar naar verwachting stijgt tot 170,7% van het bbp, en tot 181,8% in 2013. De 120%-doelstelling lijkt daarmee buiten bereik.

"De zorg binnen het IMF is dat de staatsschuld in 2020 dichtbij de 150% van het bbp uitkomt", stelt een tweede persoon. "Dat is 30 procentpunt boven de huidige houdbaarheidsanalyse, en zonder een afschrijving of nog een steunpakket, of beide, leidt het Griekse programma nergens heen."

Het IMF, die als belangrijkste schuldeiser geen afschrijving op zijn leningen aan Griekenland kan accepteren, heeft verschillende opties geopperd om het gat te dichten. De meest milde optie is om het rentepercentage dat Griekenland moet betalen op de bestaande leningen nogmaals te verlagen. Griekenland zal van 2012 tot 2014 EUR39 miljard aan rente moeten aflossen.

E e n van de politiek meer controversiele opties is dat de landen van de eurozone en de ECB akkoord gaan met een verlaging van de waarde van Griekse obligaties die zij in bezit hebben met 30%, hetgeen een waarde vertegenwoordigt van ongeveer EUR50 miljard. Anderen roepen de regeringen van de eurozone op afschrijvingen te accepteren op bilaterale leningen die zij aan Griekenland gedaan hebben.

Een maatregel die zorgt voor een drastische verlichting van de Griekse schuldenlast is dat het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) de schuld ter waarde van bijna EUR50 miljard overneemt die Griekenland heeft geleend voor de herkapitalisatie van zijn banken. In juni gingen de leiders van de eurozone akkoord met directe herkapitalisatie van banken in de eurozone door het ESM, en gaven de leiders aan dat het ESM tot EUR100 miljard zou mogen gebruiken om Spanje te helpen de banken te herkapitaliseren. Als hetzelfde gedaan zou worden voor Griekenland dan zou dit de staatsschuld met 15% tot 20% van het bbp verlagen.

Volgens de functionarissen is er vanuit Europa veel weerstand voor de suggesties van het IMF.

Volgens de eerste persoon zijn landen zoals Duitsland bereid om akkoord te gaan met een Grieks verzoek voor uitstel van de begrotingsdoelen met twee jaar. De Griekse minister van financien Yiannis Stournaras zei maandag na afloop van een bijeenkomst van de ministers van financien uit de eurozone dat alledrie de schuldeisers bereid zijn Griekenland meer tijd te geven, hetgeen EUR12 miljard extra zal kosten en dat Griekenland zelf bij elkaar zou kunnen brengen.

De Duitse bondskanselier Angela Merkel zal de kwestie later op dinsdag in Athene bespreken met de Griekse premier Antonis Samaras.

Het IMF gelooft echter dat de kosten tussen de EUR16 miljard tot EUR20 miljard zullen bedragen, waarbij de eurozone te hulp moet schieten omdat Griekenland niet zelf met een dergelijk bedrag op de proppen kan komen.

"De Europeanen willen meer tijd, dus zoeken zij naar een compromis met het IMF over de nieuwe Griekse houdbaarheidsanalyses totdat duidelijk wordt wat er met Spanje en Italie gaat gebeuren. Idealiter wil Duitsland elke afschrijving of maatregel die betekent dat er meer geld naar Athene gaat afhouden tot na de voor volgend jaar geplande verkiezingen", stelt de eerste persoon. "Het probleem is dat Griekenland niet de luxe heeft over tijd te beschikken."

- Door Costas Paris, vertaald en bewerkt door Elco van Groningen, Dow Jones Nieuwsdienst; +31 20 571 52 00; elco.vangroningen@dowjones.com